اصول حسابداری چیست؟

همه چیز درباره اصول حسابداری

مقدمه

علم حسابداری به عنوان علمی تخصصی تعریف می­شود که از طریق آن و البته به کمک نرم افزار حسابداری کلیه عملیات مالی که در سازمان­ ها اتفاق می‌­افتد طبقه ­بندی، ثبت و مشاهده می‌­شود تا به روش تخصصی از اطلاعات حاصل از تجزیه و تحلیل این عملیات توسط سرمایه گذاران، تصمیم گیرندگان، صاحبان و سهامداران در ارزیابی عملکرد سازمان ها و تعیین پایه ها و روش توسعه در دسترس آنها استفاده شود.

حسابداری یا گزارش مالی، اندازه گیری و پردازش اطلاعات مالی در مورد اشخاص اقتصادی مانند شرکت‌ها و موسسات است.

در واقع اگر شما اطلاعات کافی در مورد قواعد و ضوابط اصول حسابداری داشته باشید خیلی راحتتر قادر خواهید بود تا حسابداری را بفهمید.در این مطلب با فراپیام همراه باشید تا در مورد اصول حسابداری بیشتر بدانید.

اصول حسابداری

اصول حسابداری، یکسری قوانین و دستورالعمل های کلی است که شرکتها هنگام گزارش دادن کلیه حساب ها و صورت­ های مالی باید از آنها پیروی کنند و اگرچه در حال حاضر اصول حسابداری پذیرفته شده جهانی وجود ندارد، اما چارچوب ­های حسابداری بسیاری وجود دارند که اصول حسابداری استاندارد را تعریف می­کنند.

متداول ترین اصول استفاده شده، استاندارد بین المللی گزارشگری مالی انگلستان در انواع حسابداری (GAAP) است.

بطور کلی اصول حسابداری و مفروضات حسابداری یک چارچوب کلی را تشکیل می­دهند که از طریق آن عملیات مالی در سازمان­ ها کنترل و مدیریت می شود. این اصول به عنوان اصول پذیرفته شده شناخته می شوند و به شرح زیر می­باشند:

• اصل قوام

این اصل از حسابداری بیان می کند که پس از تصمیم گیری و تفکر در مورد روش مورد انتخاب برای استفاده از حسابداری در تجارت خود، باید به آن روش پایبند باشید و آن را در تمام دوره های حسابداری خود اجرا کنید.

• اصل هزینه

طبق این اصل یک شرکت تجاری باید دارایی ­ها، بدهی­ ها و حقوق صاحبان سهام خود را با هزینه اصلی که آن را خریداری کرده یا فروخته اند را به درستی ثبت کند. البته ارزش واقعی ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.همچنین این اصل متصاد اصل درامد است.

• اصل نهاد اقتصادی

اصل نهاد اقتصادی بر این مبنا است که معاملات تجاری باید جدا از معاملات مالکان و سایر شرکت­ ها انجام شود.

• اصل افشای کامل

از طریق این اصل کلیه اطلاعات حسابداری برای مقامات مربوطه افشا می­شود، و به موجب آن رویدادهای مالی مربوط به یک دوره زمانی خاص فاش می­شوند و حسابداران موظفند توضیحات اضافی مربوط به عملیات مالی را برای روشن کردن جزئیات خود ارائه دهند.

همچنین بخوانید : پر درآمد ترین شاخه های حسابداری

• اصل استمرار

اصل استمرار که یکی از مهم ترین اصول حسابداری است در واقع مفهومی است که فرض می­کند شرکت در آینده­ای قابل پیش­بینی به حیات و فعالیت خود ادامه داده و منحل نمی­شود و این اصل به شرکت اجازه می دهد تا برخی از هزینه­ های پیش پرداختی را به جای شناسایی همه آنها به یک باره، به دوره ­های حسابداری آینده موکول کند.

• اصل انطباق

مفهوم کلی این اصل نیز به این صورت می ­باشد که هر درآمدی که ثبت شده باید همزمان با همه هزینه­ های مرتبط، به طور خاص در حسابداری تعهدی تطبیق و ثبت شود، اصل تطبیق بیان می کند که برای هر بدهی باید اعتبار وجود داشته باشد (و بالعکس).

• اصل اساسی

این اصل یک مورد مهم در حسابداری محسوب می شود و این مفهوم را بیان می کند که حسابداران باید مطمئن باشند که کلیه اقلام مهم را در صورت های مالی گنجانده و گزارش می­کنند. همچنین طبق این اصل حسابدار می تواند هنگام استفاده از اصول حسابداری در تجارت، مقادیر نسبتاً کم را نادیده بگیرد.

• اصل واحد پولی

شرکت ها فقط باید معاملاتی را که می­توانند بر اساس واحد پایدار ارز بیان شوند را ثبت کنند.

• اصل قابلیت اطمینان

از اصل قابلیت اطمینان به عنوان راهنما برای تعیین اطلاعات مالی در حساب­ های یک شرکت استفاده می­شود.

• اصل تأیید درآمد

طبق این اصل نیز شرکت ­ها باید درآمد خود را هنگامی که به رسمیت شناخته می شود، یا در همان دوره زمانی که آن را به خود اختصاص داده اند (و نه هنگام دریافت) ثبت کنند.

• اصل دوره زمانی

یک شرکت باید صورت­ های مالی خود را به عنوان صورت بودجه ای که برای یک دوره زمانی مشخص مناسب است گزارش کند.

چرا این اصول مهم هستند؟

هدف از وجود اصول حسابداری و پیگیری آن، توانایی برقراری ارتباط با اطلاعات اقتصادی یا زبانی قابل قبول و قابل فهم از شغلی به شغل دیگر است. شرکت هایی که اطلاعات مالی خود را برای عموم منتشر می­کنند بسته به ویژگی های شرکت یا نهاد باید در تهیه اطلاعات خود از این اصول پیروی کنند.

اصول استاندارد حسابداری ترکیبی توانسته به عنوان اصول حسابداری پذیرفته شده جهانی شناخته گردد. اصول حسابداری اصولاً چارچوبی را برای استانداردهای نرم افزار حسابداری شرکتی و همچنین به عنوان راهنمایی برای نحوه تهیه و ارائه صورت های مالی فراهم می­کند.

چرا ما به اصول حسابداری نیاز داریم؟

نکته‌ای که در این خصوص لازم است بدانید این است که GAAP با تنظیم چارچوبی برای اطمینان از شفافیت و صداقت شرکت‌ها و سازمان‌ها در گزارش‌های مالیشان استانداردهای خاصی را لحاظ کرده است که به مراتب می‌توانند به انجام این روند سرعت بخشند. اصول حسابداری به عنوان یک تئوری از پیش تعیین شده در انجام امور مرتبط با حسابداری به حسابداران کمک می‌کند.

در اصل اصول حسابداری اطمینان حاصل می‌کند که شرکت‌ها از یکسری استانداردهای خاصی و ثابت برای ثبت، شناسایی و ارائه رویدادهای اقتصادی خود پیروی می‌کنند.

ذی‌نفعان خارجی (به عنوان مثال سرمایه گذاران، بانک‌ها، آژانس‌ها و غیره) هم اصولا تنها بر این اصول تکبه و اعتماد می‌کنند (در این خصوص که یک شرکت اطلاعات دقیق و مرتبطی را در صورت‌های مالی خود ارائه داده است).

مزایای استفاده از اصول حسابداری

در حقیقت اصول حسابداری همان قوانین و مفاهیم کلی حاکم بر حوزه حسابداری هستند. این دسته از قوانین که از آن‌ها به عنوان اصول و دستورالعمل‌های اساسی حسابداری یاد می‌شود زمینه‌ای را مهیا می‌کنند تا قوانین بتوانند دقیق‌تر، پیچیده تر و حتی قانونی‌تر حسابرسی شوند.

در ابتدا این مقاله نیز به این موضوع اشاره کردیم که هنگامی که یک شرکت صورت‌های مالی خود را ارائه می‌دهد لازم است تا در تهیه آن‌ها از اصول حسابداری استفاده کرده باشد. حال گذشته از این موارد قصد داریم تا در این بخش به توضیح مزایای استفاده از اصول حسابداری بپردازیم.

به طور کلی تبعیت از اصول حسابداری می‌تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:

• قابلیت انعطاف پذیری

اولین مزیت استفاده از اصول حسابداری توسط شرکت‌ها و موسسات این است که از این اصول می‌توان برای تمامی مشاغل استفاده کرد. این اصول به شیوه‌ای بسیار راحت و قابل فهم برای ما توضیح داده‌اند که چگونه باید امور مالی و هزینه‌ها و درآمدهای یک شرکت و یا موسسه خاص را محاسبه کنیم که همین امر باعث می‌شود تا تمامی مشاغل موجود در سطح دنیا بتوانند از این اصول در حسابرسی امور خود استفاده کنند.

• انجام آسان حسابرسی

دومین مزیتی که استفاده از این اصول برای ما دارد این است که رعایت آن می‌تواند سبب آسان‌تر شدن روند حسابرسی گردد. همانطور که ممکن است اطلاعات داشته باشید حسابرسان افرادی هستند که به طور معمول وظیفه بررسی و تطابق و صحت اسناد مالی و حسابداری متعلق به یک شرکت و یا موسسه را به عهده دارند و در صورتی که شما از اصول حسابداری به شیوه‌ای صحیح در حسابرسی امور خود استفاده کرده باشید روند حسابرسی می‌تواند برای شما کوتاه تر و آسان‌تر گردد.

• قابلیت مقایسه

در حقیقت منظور ما از مقایسه این است که اگر شرکتی به طور صحیح از اصول حسابداری در مجموعه خود استفاده کند دیگر بدون هیچ مشکلی و به راحتی می‌تواند به مقایسه وضعیت کلی شرکت و یا مجموعه خود با رقیبانش بپردازد.

شیوه مشترک محاسبه امور حسابداری باعث می‌گردد تا انجام این کار امکان‌پذیر باشد. این قابلیت می‌تواند برای مدیران و صاحبان شرکت یک مزیت فوق‌العاده محسوب شود و لازم است بدانید که علاوه بر مقایسه عملکرد کلی شما می‌توانید به مقایسه عملکرد مجموعه خود در بازه و یا دوره مشخصی از زمان نیز بپردازید. تمامی این امور تنها به واسطه تبعیت از اصول حسابداری محقق می‌شوند.

اصول حسابداری کدامند؟ آیا اطلاعاتی در رابطه با آن دارید؟ مهمترین اصل حسابداری چیست؟ این حرفه در چه زمینه‌های کاربرد دارد؟ همچنین مورد توجه چه افرادی قرار می‌گیرد؟ در این مقاله قصد داریم در رابطه با این مفاهیم مطالب مفیدی برای‌تان ارائه دهیم. لازم است عنوان کنیم حسابداری به عنوان یک علم تخصصی در نظر گرفته می‌شود. در این علم از نرم افزارهای مرتبط با حسابداری برای انجام امور مالی که در شرکتهای کوچک و بزرگ اتفاق می‌افتد؛ استفاده می‌کنند. ثبت مشاهده و همچنین طبقه بندی اطلاعات و داده‌ها به روش‌های تخصصی از دیگر وظایف حسابداران در نظر گرفته می‌شوند.

لازم است عنوان کنیم که حسابداری در واقع همان گزارش مالی است. که فرد وظیفه اندازه گیری و پردازش اطلاعات مالی را دارد. حسابداران می‌توانند در مؤسسات، سازمان‌ها و شرکت‌های مختلفی مشغول به فعالیت شوند. تا به کسب درآمد اقدام کنند. از این رو بازار کار حسابداران نیز بسیار گسترده و ایده‌آل در نظر گرفته می‌شود. چرا که امروزه تمامی شرکت‌های کوچک و بزرگ در اقصی نقاط کشور نیاز به یک حسابدار کاربلد و ماهر دارند. تا امور مالی آن شرکت را سازماندهی کنند.

 تعریف اصول حسابداری

به‌طور کلی یک‌سری قوانین و دستورالعمل‌های کلی در شرکت‌های مختلف وجود دارد. که حساب داران باید به هنگام گزارش دادن آن اطلاعات، از این قوانین پیروی کنند. که تمامی این قوانین در واقع اصول حسابداری را تشکیل می‌دهند. در واقع حسابداران چهارچوب‌های بسیاری دارند. که باید تحت تسلط آن‌ها باشند. در ادامه مقاله برخی از اصول مهم و جهانی حسابداری را برای‌تان ارائه خواهیم داد. که این موارد عبارتند از:

اصل قوام، اصل هزینه، اصل نهاد اقتصادی، اصل افشای کامل و…

در رابطه با اصل قوام باید عنوان کنیم که این از اصل از اصول حسابداری نشان می‌دهد که پس از تصمیم‌گیری در رابطه با روش انتخابی، برای استفاده از اصول حسابداری در تجارت باید به آن پایبند باشید. همچنین در تمام دوره‌های خود از آن تبعیت کنید. اصل هزینه عنوان می‌کند که باید به عنوان حسابدار؛ دارایی‌ها و بدهی‌ها و حقوق صاحبان کسب و کار را به درستی ثبت کنید. اصل نهاد اقتصادی در واقع عنوان می‌کند که معاملات تجاری باید از تعاملات مالکان و سایر شرکت‌ها مجزا باشند. در نهایت اصل افشای کامل ارائه می‌کند که تمامی اطلاعات و اصول حسابداری باید برای مقامات مربوطه افشا گردد. از این رو رویدادهای مالی در دوره‌های زمانی خاص فاش می‌شوند. از این رو حسابدار موظفند توضیحات اضافی و کاملی در رابطه با آن‌ها برای مقامات مربوطه ارائه دهند.

لازم است عنوان کنیم اصول اساسی حسابداری تنها به این موارد محدود نمی‌شود. اصول دیگری نیز در این حرفه وجود دارد که حسابداران باید از آن‌ها اطلاعات و آگاهی کافی و کامل را داشته باشند. همچنین از آن‌ها در کارهای خود استفاده کنند. به عنوان مثال اصل استمرار، اصل اساسی، اصل انطباق، اصل دوره زمانی، تأیید درآمد، قابلیت اطمینان، واحد پولی و… همگی به عنوان اصول پذیرفته شده حسابداری در نظر گرفته می‌شوند. که باید مورد توجه حسابداران فعال و کاربرد قرار بگیرد.

دلایل اهمیت اصول حسابداری

به طور کلی آگاهی کافی و کامل از این اصول و همچنین استفاده از آن‌ها در کار باعث افزایش توانایی و همچنین برقراری ارتباط حسابداران با اطلاعات دقیق اقتصادی می‌شود. علاوه بر آن برخی از شرکت‌های مختلف اطلاعات مالی خود را برای عموم افراد منتشر می‌کنند. از این رو باید حتماً از این اصول پیروی کنند. در واقع بهره بردن از این محصول برای چنین شرکت‌هایی از اهمیت بیشتر و بالاتری برخوردار است. لازم است عنوان کنیم که اصول حسابداری چهارچوبی را برای استانداردهای نرم‌افزارهای مورد استفاده برای حسابداری در شرکت‌های مختلف به وجود آورده است. همچنین به عنوان یک راهنمای کامل و جامع در نظر گرفته می‌شود. 

نکته حائز اهمیتی دیگری که در رابطه با اصول حسابداری وجود دارد این است که شرکت‌هایی که معمولاً از این اصول برای مدیریت مالی خود استفاده می‌کنند؛ قابل اطمینان‌تر هستند. بنابراین در قراردادهایی که با دیگر شرکت‌ها منعقد می‌کنند، می‌توانند به راحتی اعتماد شرکت مقابل را دریافت نمایند. همچنین سرمایه گذاران، بانک‌ها، آژانس‌ها و دیگر مراکز مرتبط نیز که در ایران و خارج از آن هستند؛ به راحتی این شرکت را به عنوان شرکت معتبر و  مطمئن  لحاظ می‌کنند.

مزایای اصول حسابداری

به طور کلی اصولی که در حسابداری پذیرفته شده است و مورد توجه شرکت‌های مختلف قرار می‌گیرد؛ دارای مزایای بسیار زیادی است. که باعث رونق یافتن کسب و کار، شرکت و یا سازمان مورد نظر شما خواهد شد. در ادامه مقاله به بررسی برخی از مزایای اصول حسابداری خواهیم پرداخت. همچنین آن‌ها را به صورت کامل و دقیق برای توضیح خواهیم داد.

انعطاف پذیری و انجام آسان حسابرسی

به طور کلی اصول پذیرش شده در علم حسابداری بسیار انعطاف پذیر است. از این رو می‌توان در بسیاری از شرکت‌ها و مشاغل مختلف از آن بهره برد. این اصول به راحتی قابل فهم هستند. از این رو در صورت یک توضیح ساده، برای تمامی افراد قابل درک است.

مزیت بعدی اصول حسابداری در واقع انجام آسان حسابرسی است. در واقع این اصول باعث شدند که ما بتوانیم به راحتی اطلاعات مالی شرکت را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم. بدون آنکه دچار درگیری و یا مشکلات پیچیده شویم. از این رو با استفاده از این اصول، زمان حسابرسی بسیار کوتاه‌تر شده است. همچنین انرژی که شما صرف این فعالیت می‌کنید نیز؛ به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته است.

قابلیت مقایسه

یکی از قابلیت‌هایی که اصول حسابداری در شرکت‌های مختلف به وجود می‌آورد، قابلیت مقایسه است. در اصول حسابداری، حسابدارن باید از تمامی قوانین و چهارچوب‌های مشخص شده پیروی کنند. از این رو به راحتی می‌توانند وضعیت کلی شرکت و مجموعه خود را با رقیبان‌شان مقایسه کنند. این قابلیت برای مدیران و صاحبان شرکت‌ها به عنوان یک مزیت بسیار ایده‌آل و فول‌العاده در نظر گرفته می‌شود. عملکرد مقایسه‌ای همچنین باعث کاهش انرژی صرف شده و همچنین کاهش زمان انجام حسابرسی خواهد شد.

جمع بندی مطالب و نکات پایانی

در این مقاله به معرفی و توضیح برخی از اصول استاندارد و جهانی حسابداری پرداختیم. همچنین آن‌ها را به طور کامل برای‌تان عنوان کردیم. لازم است عنوان کنیم این اصول توسط بسیاری از شرکت‌های امروزه مورد پذیرش واقع شده‌اند. در واقع در شرکت‌های مختلف، حسابداران یک چهارچوب کلی دارند. که اصول حسابداری را تشکیل می‌دهد. علاوه بر آن لازم است عنوان کنیم که این اصول تنها یک سری قوانین ریاضی ثابت نیستند. بلکه بسیار انعطاف‌پذیر بوده و مزایای بسیار زیادی دارند. در صورتی که می‌خواهید به عنوان یک حسابدار ماهر و کاربلد در نظر گرفته شوید؛ همچنین در شرکت‌های مطرح و معتبر مشغول به فعالیت شوید، باید از این اصول حسابداری اطلاعات کامل، جامع و ویژه داشته باشید. 

اصول حسابداری GAAP که توسط اکثریت کشورها پذیرفته شده است، همواره از نظر نحوه استفاده توسط حسابداران با اختلافات زیادی روبرو بوده است. خصوصاً اینکه این اصول یک چارچوب کلی دارند که حسابداران بر اساس آن به حرفه حسابداری می­پردازند.

لازم به ذکر است که این اصول یکسری قوانین ریاضی ثابت نیستند، بلکه اصولی بسیار انعطاف پذیرهستند. حال اگر می­خواهید که به یک حسابدار حرفه ای تبدیل شوید باید به طور کل با اصول حسابداری آشنایی داشته باشید و به سادگی از این اصول پر­اهمیت عبور نکنید.

سوالات متداول

نویسنده: احسان مهدیزاده